अंतरिक्ष या जेकरा बाह्य अंतरिक्ष या बाहरी अंतरिक्ष भी कहलौ जाय छै, हैय एगो विस्तार छेकै, जे पृथ्वी आरू ओकरऽ वायुमंडल सँ परे आरू आकाशीय पिंडऽ के बीच छै। बाहरी अंतरिक्ष पूर्णतः खाली नाय छै; ई लगभग पूर्ण निर्वात छेकै जेकरा मँ कणौ के घनत्व कम होय छै आरू मुख्य रूप सँ हाइड्रोजन आरू हीलियम केरौ प्लाज्मा के साथ-साथ विद्युत चुम्बकीय विकिरण, चुंबकीय क्षेत्र, न्यूट्रीनो, खगोलीय धूल आरू ब्रह्मांडीय किरण भी होय छै। बाहरी अंतरिक्ष केरऽ आधारभूत तापमान, जेकरा बिग बैंग स॑ पृष्ठभूमि विकिरण द्वारा निर्धारित करलऽ गेलऽ छै, उ २.७ केल्विन (या −२७० °C; −४५५ °F) छै।

हबल अल्ट्रा-डीप फील्ड छवि केरौ एगो हिस्सा जेकरा मँ अंतरिक्ष केरौ एगो विशिष्ट खंड दिखालौ गेलौ छै।

आकाशगंगा के बीच के प्लाज्मा ब्रह्मांड के लगभग आधौ बैरियोनिक (साधारण) पदार्थ के हिस्सा मानलऽ जाय छै, जेकरऽ संख्या घनत्व प्रति घन मीटर एक हाइड्रोजन परमाणु स॑ कम आरू गतिज तापमान लाखो केल्विन होय छै। पदार्थ केरऽ स्थानीय सांद्रता तारा आरू मन्दाकिनी सिनी म॑ संघनित होय गेलऽ छै। अंतरगैलेक्टिक अंतरिक्ष ब्रह्माण्ड केरऽ अधिकांश आयतन क॑ ग्रहण करै छै, लेकिन आकाशगंगा आरू तारा प्रणाली भी लगभग पूरा तरह स॑ खाली अंतरिक्ष स॑ बनलऽ होय छै। अवलोकनीय ब्रह्मांड मँ शेष अधिकांश द्रव्यमान-ऊर्जा एगो अज्ञात रूप स॑ बनलऽ छै, जेकरा आन्ध्र पदार्थ आरू गुप्त ऊर्जा कहलऽ जाय छै।

एकरहो देखौ संपादन

बाहरी कड़ी संपादन

संदर्भ संपादन