कश्मीरी भाषा एगो भारतीय-आर्य भाषा छेकै जे मुख्यतः भारतकश्मीर घाटी तथा चेनाब घाटी मँ बोललौ जाबै छै। इ भासा भारतीय संविधान के आठमां अनुसूची मँ शामिल छै। वर्ष 2001 क जनगणना केरौ अनुसार भारत मँ एकरौ बोलै बला क संख्याँ लगभग 56 लाख छेलै, पाक-अधिकृत कश्मीर मँ 1998 क जनगणना केरौ अनुसार लगभग 1 लाख कश्मीरी भाषा बोलै बला छै। कश्मीर क वितस्ता घाटी केरौ अतिरिक्त उत्तर मँ जोजीला आरो बर्जल तक तथा दक्षिण मँ बानहाल सँ लै क किश्तवाड़ (जम्मू प्रान्त) क छोटौ उपत्यका तक हैय भाषा केरौ बोलै बला छै। कश्मीरी, जम्मू प्रान्त केरौ बानहाल, रामबन तथा भद्रवाहो मँ बोललौ जाबै छै प्रधान उपभाषा किश्तवाड़ क "कश्तवाडी" छेकै, कश्मीर क भाषा कश्मीरी (कोशुर) छेकै, इ कश्मीर मँ वर्तमान समय मँ बोललौ जाबै बला भाषा छेकै। कश्मीरी भाषा लेली विभिन्न लिपि सिनी क उपयोग करलौ गेलौ छै, जेकरा मँ मुख्य लिपि छेकै- शारदा लिपि, देवनागरी लिपि, रोमन लिपि आरो परशो-अरबी लिपि। कश्मीर वादी केरौ उत्तर आरो पश्चिम मँ बोललौ जाबै बला भाषा सिनी: दर्ददी भाषा, श्रीन्या भाषा, कोहवाड़ भाषा इयादी कश्मीरी भाषा केरौ उल्टा छेलै, इ भाषा इण्डो-आर्यन आरो हिन्दुस्तानी-ईरानी भाषा केरौ समान छै।

भाषाविद सिनी क मानना छै कि कश्मीर केरौ पहाड़ौ मँ रहै बला पूर्व नागावासी जैसैं: गन्धर्व, यक्ष आरो किन्नर आदि, बहुत पहनैइये मूल आर्यन सँ अलग होय गेलौ छेलै। यहारंग कश्मीरी भाषा क आर्य भाषा जैसनौ बनाबै मँ बहुत समय लागलै। नागा भाषा अपने-आपे विकसित होलौ छै, हैय सिनी केरौ बादो, कश्मीरी भाषा न अपनौ विशिष्ट स्वर शैली क बनैलौ राखलकै आरो 8-9मां शताब्दी मँ अन्य आधुनिक भारतीय भाषा सिनी जैसनौ ढेरी चरणौ सँ पार होबै ल पड़लै।

नामोत्पत्ति संपादन

भासाई उत्पत्ति आरो इतिहास संपादन

शैली सिनी संपादन

मानकीकरण संपादन

बोली सिनी संपादन

लिपि संपादन

शब्दावली संपादन

स्वरविज्ञान संपादन

स्वर संपादन

व्यंजन संपादन

विदेशी ध्वनियाँ संपादन

व्याकरण संपादन

जनसांख्यिकी संपादन

एकरो देखौ संपादन

बाहरी कड़ी संपादन

संदर्भ संपादन